Nuance in het vluchtelingendebat

Lotje van den Dungen –

Ik had een ongevraagde ‘vluchtelingen-informatieweek’. Niet in de zin dat ik het allemaal liever niet had meegemaakt, maar meer dat de informatie binnen een korte tijd op zo’n opvallende manier op je pad komt dat je er wel over na móet denken. Heb je dat ook weleens? 

Ik zal beginnen bij afgelopen zondag. Zondag 1 november zat ik in de tram in Den Haag met een vriendin, op onze weg terug naar centrum vanuit het Gemeente Museum. Plotseling kon de tram niet verder rijden en moesten alle passagiers uitstappen omdat er een niet al te grote stoet demonstrerende burgers de weg versperde. ‘Refugees Welcome’ zag ik staan op hun vlaggen en protestborden. Omdat ik een positieve herinnering kreeg aan het aangrijpende maar relatief vriendelijke ‘vluchtelingen welkom’ protest op de Dam in Amsterdam, besloten we even mee te luisteren. Echter, dit keer werd de menigte op een felle en bijna beangstigende manier geïnformeerd over de sociale en wettelijke barrières van de vluchtelingen in Nederland. ‘Weten jullie dat de politie met geweld vluchtelingen…’ en dan volgt er een opsomming van nare gebeurtenissen die ik me niet kan herinneren, afgesloten met een aantal uitroeptekens. Om ons en de rest van menigte heen stonden politieagenten, politiepaarden en politiebusjes, die samen met de schreeuwende vrouw een agressieve indruk gaven.

 

Diegene die ‘voor’ is, is tegen ‘tegen’ – en de mensen die ‘tegen’ zijn, zijn tegen ‘voor’

Al wilde ik niet ingaan tegen de beschuldigingen van politieoptreden tegen vluchtelingen; ik stond ook niet te popelen van de manier waarop ‘wij’ werden aangesproken. Wij tegen zij. Links tegen rechts. Deze vrouw wilde rechtse haat tegen vluchtelingen bestrijden met linkse haat tegen autoriteiten. Dat leek mij niet de juiste manier van aanpak. Ik ben door en door ‘vluchtelingen welkom’. Dat wij toevallig in dit deel van de wereld zijn geboren betekent niet dat deze grond van óns is en dat andere, gelijkwaardige, mensen hier geen gebruik van kunnen maken in nood. En ik geloof ook dat publieke demonstraties ervoor kunnen zorgen dat mensen overtuigd kunnen worden door persoonlijke verhalen en relativerende feiten om het met mij en vele anderen eens te worden. Maar deze demonstratie creëerde naar mijn idee twee fronten: voor of tegen. Diegene die ‘voor’ is, is tegen ‘tegen’ en de mensen die ‘tegen’ zijn, zijn tegen ‘voor’. Kan dit niet minder tegenstrijdig?

Toen de hele menigte de schreeuwende vrouw besloot te imiteren door herhaaldelijk de uitspraak ‘Stop de razzia!’ te roepen over het plein en een man vlak achter ons er koppig doorheen schreeuwde ‘NUANCE!’ besloot ik dat het beter was om er weg te gaan. De koppige man was het kennelijk met mijn kritiek eens. Nuance, inderdaad.

Op de daaropvolgende dinsdagavond zat ik in club AIR in Amsterdam. Niet om te dansen, maar voor een lezing over migratie van de Universiteit Van Nederland door Prof. Dr. Leo Lucassen. Lucassen is migratiehistoricus en vertelde op een vlotte manier de Nederlandse migratiegeschiedenis in vijf colleges, die volgende week te zien zijn op internet. Hoe zijn de Marokkaanse en Turkse arbeidsmigranten destijds in Nederland gekomen? In hoeverre is de stroom van vluchtelingen aan het begin van de 20^e eeuw hetzelfde als de vluchtelingenstroom van nu? Hebben we kosten aan, of eerder baten bij het toelaten van vluchtelingen in ons land? Aan het eind van elk college was de conclusie – heel antropologisch: ‘Het ligt eraan hoe je het bekijkt’.

Dit vluchtelingendebat heeft nuance nodig

De colleges zijn de moeite waard om te kijken als je een historische overview wilt hebben van migranten in Nederland. Echter, geen enkel college gaf bevrediging over prangende vragen van nú over het vluchtelingendebat. Nu, wanneer links tegenover rechts komt te staan en rechts tegenover links tijdens demonstraties in onze straten. Voor mij ontbrak de significantie van de historie van migratie, wanneer hij niet uitmondde op de vraag: Hoe kunnen we dit toepassen op het nu? Deze vraag werd teveel overgelaten aan de kijker zelf, terwijl deze kijker alledaags wordt beïnvloed door niet hooggeleerde mensen die de burgers aan hun linkse óf rechtse kant wil trekken.

Dit vluchtelingendebat heeft nuance nodig. Alleen had ik het fatsoen dat niet koppig te roepen door de hele zaal.

—

Verder lezen?

Lees We are with you, because we are here over vluchtelingencollectief WijZijnHier

Lees Wat maakt nieuws tot nieuws? over hoe nieuws tot stand komt

Waar sta jij in het vluchtelingendebat? Of had je ook een overload aan informatie? Laat het hieronder weten!