Door de ogen van de buschauffeur

Tekst: Tess Zondervan

Afgepeigerd en voldaan plofte ik neer op de eerste de beste stoel. Na een lange dag studeren, tentamens maken en werken, zat ik eindelijk in de nachtbus op weg naar huis. Het was mei 2018, en dit verhaal is me bijgebleven. Knikkebollend zat ik op de stoel schuin achter de buschauffeur, die begon te lachen toen ik lichtelijk verward wakker schrok. Hij kon mij zien in de reflectie van het raam, en had extra voorzichtig over de verkeershobbels gereden om mij niet wakker te maken. ‘Lange dag gehad?’ vroeg de jongeman van een jaar of dertig, die met een vriendelijke glimlach op zijn gezicht achter het stuur zat. Toen ik hem beknopt over mijn dag vertelde en het woord ‘antropologie’ liet vallen, werd hij direct enthousiast. ‘Je zou een tijdje stage moeten gaan lopen als buschauffeur’, zei hij vastberaden. Zo begon ons gesprek. De buschauffeur vertelde me dat hij honderden mensen op een dag tegenkomt, die allemaal anders zijn en allemaal iets meebrengen. Hij suggereerde dat hij van grote afstand al kan inschatten wat voor persoon er zijn bus in zou stappen, en maakt er een sport van om zijn analyse te bevestigen. Er valt heel veel af te lezen aan de uitstraling en lichaamstaal van mensen. ‘Het voelt bijna alsof ik gedachten kan lezen’ zei de chauffeur. Manieren van lopen en kijken, en de houding en mate van oogcontact spreken volgens hem boekdelen. Zelfs drift, chagrijn en woede kan deze man herkennen.

Ook mijn eigen lichaamstaal werd niet buiten beschouwing gelaten. Ondanks dat ik me er zelf totaal niet bewust van was, slaagde deze man erin om mijn lichaamstaal naar werkelijkheid te vertalen. Mijn ene been lag in een hoekige vorm op het ander en mijn voet wees naar voren, richting huis. Want dat was waar ik naartoe wilde. De voet die nog aan de grond stond peilde, naar mijn verbazing bij het ontdekken ervan, in de richting van de buschauffeur. Ook mijn schouders waren losgekomen van de rugleuning en mijn bovenlichaam was richting hem gedraaid. Hieruit maakte hij mijn aandachtigheid, enthousiasme en interesse voor ons gesprek op.

Voordat een persoon zijn bus betreedt, heeft deze buschauffeur al een profiel geschetst. Door zijn tien jaar lange ervaring laat zijn instinct hem maar zelden in de steek. Over het rijden van de bus hoeft hij niet meer na te denken, dat doet zijn lichaam voor hem. Daardoor heeft zijn geest tijd voor andere dingen, zoals het sociaal en emotioneel analyseren van de passagiers. Door zijn open en nieuwsgierige blik, maakt de chauffeur elke dag interessant en kijkt hij uit naar de verrassingen van morgen. Elke dag is anders en alles wat er om hem heen gebeurt neemt hij in zich op en analyseert hij. ‘Ondanks dat ik geen opleiding heb genoten, voel ik me soms een soort psycholoog’. Volgens hem maken alle buschauffeurs hetzelfde mee, maar merken zij het zelf pas op wanneer ze zich er bewust van worden. Deze buschauffeur is voor mij het levende bewijs van dat er door oprechte nieuwsgierigheid en interesse een hele nieuwe wereld voor je open kan gaan, en dat het zelfs het meest alledaagse bijzonder kan maken. Wie weet volg ik zijn advies op en zit ik zelf ooit achter het stuur, om de wereld door zijn ogen te bekijken.