Wilde vrijheid

Het soevereine individu versus de staat

Tekst: Titus Scholten

Beeld: Daniëlle Kronenburg

In het afgelopen jaar heeft de wereld de directe inperking van vrijheid gevoeld. De corona-maatregelen hebben ons voor een groot deel van het jaar thuis gehouden. Als individu heb je geen keuze: je volgt de regels, of je krijgt een boete. Of erger. Maar de beelden van Koningsdag 2021 geven blijk van een grote ontsnappingsdrift. Mensen snakken naar meer vrijheid, zelf als dat henzelf of hun medemens in gevaar brengt.

Soevereiniteit is een term die wij meestal horen binnen de context van de natie-staat. Een soeverein land is een land dat autonoom is. Dit betekent dat een land het recht heeft om invloed uit te oefenen op haar onderdanen. Als persoon ben je niet soeverein; je mag immers niet zelf bepalen of je belasting betaalt of je maar selectief houden aan de wetten van de Nederlandse staat. Tenminste, zo hebben wij dat altijd geleerd. Het tegendeel is waar. Deze gedachte, die van het soevereine individu, is in de Verenigde Staten ontstaan in de Jaren 80.

Deze zogenaamde ‘Freeman’ -beweging is gebaseerd op een grondwetsbeginsel waarmee een individu zijn status als vrij persoon kan terugeisen. Ze noemden dit de law of the land, in tegenstelling tot de wet van de staat. Geïnspireerd door deze dappere groep mensen waren er ook Nederlanders die zich beriepen op een vergelijkbaar beginsel in de Nederlandse wet. Luca van Dinter is de huidige vlaggendrager van de soevereine beweging in Nederland. Na een aantal rechtszaken tegen de Nederlandse staat is er sinds oktober 2015 een soevereine staat uitgeroepen die op de grens tussen Nederland en Duitsland ligt, in de buurt van Coevorden: Wonderland. Een heroïsche zes meter breed en 485 meter lang staat dit kleine stuk land als een onverschrokken oase van vrijheid tegenover de Nederlandse staat.

Soevereiniteit in vogelvlucht

Een aantal jaar geleden leerde ik iemand kennen die zijn soevereiniteit had opgeëist. De uitleg die hij mij toentertijd gaf vond ik erg moeilijk te volgen, als de burgerslaaf die ik ben. Nog steeds heb ik moeite met het precies volgen van de redenering. De aanspraak op individuele soevereiniteit is een juridische kwestie, dus de argumentatie is ook strikt juridisch. Het begint al vanaf het moment dat je geboren wordt. Als je geboren wordt, geven je ouders je aan bij het gemeentehuis, om je geboorte als Nederlandse staatsburger vast te leggen. Hiermee creëert de staat een juridische entiteit, de zogenaamde ‘Natuurlijke Persoon’, die los staat van de biologische Mens van vlees en bloed. Met andere woorden: de Natuurlijke Persoon is een creatie en de biologische Mens is wie jij daadwerkelijk bent. Veel mensen maken de vergissing dat ze denken dat deze creatie, een papieren realiteit, hetzelfde is als jij, dat mens van vlees en bloed. Door het terugnemen van je eigen naam onttrek je jouw biologische Mens aan deze figuurlijke klauwen en eis je jouw soevereiniteit terug. Dit legale proces verloopt in een aantal vrij specifieke stappen en dit gaat nooit zonder moeite. Je moet onder andere de koning een brief sturen waarin je meldt dat jij jouw soevereiniteit opeist en je de Nederlandse staat de toegang ontneemt tot jouw persoonsgegevens. Menig mens heeft dit proces doorstaan en is er als soeverein mens uitgekomen. Op plekken als Wonderland kunnen soevereine mensen elkaar ondersteunen en een verenigd front vormen tegen de Nederlandse staat.

Opmerkelijk is dat niet heel veel verderop eenzelfde soeverein gebied is: EuroStaete. EuroStaete is opgericht door de familie Beukeveld, die rond 1995 een stuk grond op de Nederlands-Duitse grens opkocht. Op 23 oktober 2010 richt de familie Beukeveld de soevereine staat EuroStaete op. De familie Beukeveld beroept zich op het foutief verwijderen van een grenspaal, nummer 144, waardoor er een stuk niemandsland ontstaat op het grondgebied van de familie Beukeveld. In de ‘Onafhankelijkheidsverklaring van het soevereine EuroStaete’, dat zeker het googelen waard is als je de tijd hebt, is in meticuleus detail te lezen hoe de familie zowel de Nederlandse als de Duitse staat aanvecht om de soevereiniteit van dat stuk land te verdedigen. Het leest als een duizelingwekkend drama en een onwerkelijk sprookje, waar je als lezer volledig wordt meegenomen in de kennis en het lef van de familie Beukeveld. Je proeft de vrijheid op je tong, en die smaakt zoet!

De tragiek van vrijheid

De zucht naar vrijheid is een gevoel dat diep verweven is met het menselijk hart. Zo getuigt ook de Romantisch dichter Lord Byron, een Engelsman die naar de traditie van die tijd naar het zuiden van Europa vertrok om zich te laten verrijken door de oude Grieks-Romeinse cultuur. In de laatste jaren van zijn leven streed hij voor de Griekse onafhankelijkheid tegen de Ottomaanse bezetter. Hij stierf voor de muren van Lepanto, zijn leven gevend voor de vrijheid van zijn Griekse medemens.
Ik zie in de mens die zijn soevereiniteit probeert terug te eisen een soort Byroniaanse held. Lord Byron’s levensloop staat symbool voor een archetypische heldenfiguur. De Byroniaanse held is een literair figuur dat los staat van de wereld en tegelijkertijd versplinterd wordt door diezelfde wereld. Meestal is hij van goede afkomst, welbespraakt, intelligent, seksueel aantrekkelijk en charmant. Tegelijkertijd keert hij zijn rug tegen sociale normen, is hij cynisch en bitter en verwijt hij de wereld het leed dat hij met zich meedraagt. Zijn personage heeft een tragisch karakter: alhoewel hij begenadigd is met privileges waar anderen alleen maar van kunnen dromen, trekt zijn leed en Weltschmertz hem in donkere wateren waar zijn zelfdestructieve aard zichzelf, en anderen om hem heen, vernietigt.

Iemand die zijn soevereiniteit wil terugeisen moet noodzakelijkerwijs een soort kennisprivilege hebben: zonder kennis van de wet kan je politieagenten niet van een weerwoord dienen, kan je jezelf niet vertegenwoordigen in een rechtbank, noch de valkuilen vermijden waar een soeverein mens bedachtzaam voor moet zijn. Zo mag je geen gebruik maken van het openbaar vervoer, of van de openbare weg, tenzij je daar wegenbelasting voor betaalt. Want als soeverein mens mag je kiezen welke belasting je betaalt en welke niet. Tevens gaat er in de levens van deze mensen een onbesproken rancune of levensleed schuil. Ik was vroeger bevriend met iemand die zijn eigen soevereiniteit had teruggeclaimd. Hij was bijzonder goed ingelezen in de Nederlandse wet en had een voor mij bewonderenswaardig lef. Hij opende de talloze brieven van de Belastingdienst niet, omdat die aan zijn ‘Natuurlijk Persoon’ waren gericht, en kon politieagenten onder de tafel praten met zijn juridische kennis. Maar hij woonde wel op de zolder van zijn oude moeder, zonder huur te hoeven betalen of voor zichzelf te hoeven koken of wassen, en was verslaafd aan cocaïne. Zijn kennis ging gepaard met een tragiek die de Byroniaanse held kenmerkt. Het is een nobel streven te strijden voor je vrijheid. Op de zolderkamer van je moeder wonen is echter geen overwinning. En zo moeten we ons ook afvragen of de vrijheden die wij nu mondjesmaat terugkrijgen wel een overwinning zijn als de ziekenhuisbedden opraken en daardoor kankerpatiënten niet meer behandeld kunnen worden. Lord Byron wist dat vrijheid prijzig was: hij was bereid om zijn leven ervoor neer te leggen. Zijn wij bereid andermans leven daarvoor neer te leggen?