Tip van Jip /// ‘How Far – How Near: De wereld in het Stedelijk’

Jip van Steenis –

De wereld in het Stedelijk? Wow. Dat klinkt omvangrijk. Het is de titel die een huidige tentoonstelling in het Stedelijk draagt. Die maakt deel uit van een project ‘Global Collaborations’ wat het museum heeft opgezet waarbij ze de volgende doelstelling pogen na te streven:

“[…] een goed geïnformeerde en genuanceerde blik te vormen op de ontwikkelingen in de hedendaagse kunst vanuit een mondiaal perspectief. Met Global Collaborations richt het Stedelijk de blik op ontwikkelingen in de beeldende kunst wereldwijd, met een speciale focus op opkomende regio’s als Afrika, het Midden-Oosten en Zuidoost Azië” (bron: http://www.stedelijk.nl/tentoonstellingen/how-far-how-near-de-wereld-in-het-stedelijk).

Een nederig streven in de wereld van de beeldende kunst waarvan het zwaartepunt nog in het zogenaamde Westen lijkt te liggen. Jarenlang hebben Westerse ideeën over kunst model gestaan voor hoe met “anders-dan-Westerse” kunst werd omgegaan. Dat Westers dominante denken over kunst ligt zowat in de verleden tijd, maar is van relatief nog niet zo lang geleden. De switch in het denken begon ten tijde van de postkoloniale kritieken in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Dat zo’n expositie als How Far How Near anno 2014 nog moet worden opgezet zegt alles over de actieve houding die zo’n omslag nodig heeft.

How Far How Near benadert vraagstukken als: Waarom kocht het museum voorheen zo geografisch beperkt aan? Is moderne kunst een zogenaamd Westers product dat eerder in andere delen van de Wereld niet voorkwam? Is de geschiedenis van de tentoonstellingen met Niet-Westerse kunst als exotisme een afspiegeling geweest van de ongelijkheid in de wereld? Moet een museum van hedendaagse kunst van vandaag de dag, gevestigd te Amsterdam, de hedendaagse kunst van de gehele wereld evenwichtig weerspiegelen? Of is nadruk op herkomst ouderwets in een “geglobaliseerde” wereld? Kortom, dat al is gevangen in de hoofdvraag die de tentoonstelling draagt: Hoe ziet de wereld er in en volgens het Stedelijk uit?

Ik zeg: ga die tentoonstelling zien en de poging die het poogt wat met de bovenstaande vraagstukken te doen bevragen. Er zijn kersverse hedendaagse werken tentoongesteld die het Stedelijk in de nieuwe denktrant heeft aangekocht, en er zijn oude werken uit de collectie te zien in het licht van het nieuwe perspectief – wellicht een universalistische? In elk geval een huidig specifieke blik op de wereld van de hedendaagse kunst. De tentoonstelling kopt met een kritisch citaat van de Chileense kunstenaar Alfredo Jaar:

“Our little art world is no more than a perfect reflection of the geopolitical reality of the world, and reflects quite perfectly the unbalances that we see everywhere” (2014).

Op het trappenhuis hangt een indrukwekkende collectie affiches rondom het thema. Dit is een affiche van een expositie in ‘t Stedelijk in 1955, waar Afrikaanse kunst naast hedendaagse zgn. Westerse kunst dat zich daarop inspireerde werd getoond.

–

Voor 2€ is er een publicatie over de tentoonstelling verkrijgbaar met een super interessant overzichtelijk essay over de geschiedenis van het denken over zgn. Niet-Westerse kunst.

Check ook de website van het project  Global Collaborations op http://global.stedelijk.nl/nl/ voor activiteiten.

–

Tot 1 februari 2015 is How Far How Near in het Stedelijk Museum Amsterdam