Geen ridder zonder naaimachine
LARPen als ontsnapping naar een verzonnen verleden
Tekst: Cosima Bas
Beeld: Gyllion Böhm
Tussen de smeulende brokstukken van haar eens zo majestueuze koninkrijk staat de prinses. Haar fluwelen jurk is doordrenkt met bloed, maar de strijd heeft ze gewonnen. Overspoeld door angst roept ze om hulp. Niemand hoort haar. Zij is de enige die gespaard bleef van de vuurregen die de draak over het koninkrijk spuwde. In de verte hoort ze zijn zware voetstappen wegebben. Dit is geen scène uit een gruwelijk sprookje, dit is een spel.
Getooid in middeleeuwse gewaden en met zwaarden in de hand, komen de spelers van een Live Action Role Playing (LARP) spel samen in verlaten bossen in Nederland, weg van de moderne wereld en weg van wie ze daarin zijn. Als ervaren acteurs nemen ze voor een aantal dagen een zelf verzonnen karakter aan. Er zijn tovenaars, ridders, dieven en prinsessen. Wat LARPen zo fascinerend maakt, is dat het zo ver kan gaan als je verbeelding je kan brengen. Samen drinken ze, genieten ze, improviseren ze en spelen ze in een toneelstuk met een bevreemdend realistisch karakter het verleden na. Men zit er vast in een rol, maar toch voelt het voor velen als een bevrijding. Uiteindelijk gaat het de LARPers om het samenzijn. In de setting van een vervlogen tijd vluchten zij gezamenlijk van de soms harde realiteit.
Eenzame reiziger
Ik sprak de 21-jarige LARPer Gyllion Böhm over de bijzondere hobby waar hij vier jaar geleden mee begon. Gyllion groeide op in Uitgeest, een klein dorp in de buurt van Amsterdam, en heeft zijn ouderlijk nest nog niet verlaten. ‘Als klein jongetje was ik bezeten van Vikingen en speelde ik met niets liever dan stokken en zwaarden. Op een bepaalde manier is dat al een vorm van LARPen’, zegt hij. Die drang om te vechten zit nog steeds in hem. Zijn stokken verving hij door videogames en naast LARPen, droomt Gyllion er sinds kort ook van het leger in te gaan. Zijn eerste ontmoeting met LARP was via YouTube-fimpjes. ‘Ik zat toen nog op de middelbare school, en vond het er heel leuk uitzien, maar was eerlijk gezegd gewoon te verlegen en beschaamd om er in te willen duiken.’ Gyllion’s enthousiasme kwam terug toen zijn buurjongen hem meenam naar diens eerste verklede LARP evenement. ‘Dat moment herinner ik me nog goed. Het was alsof ik een eenzame reiziger was die naar een magisch land vertrok. Ik kon zijn wie ik wilde.’ LARPen is een manier van niet-digitaal gamen en verloopt zonder script of publiek. In Nederland is het grootste deel van de LARPs gebaseerd op een middeleeuwse fantasiewereld die doet denken aan Tolkien’s The Lord of the Rings. Er zijn vele soorten LARPs: soms is het een groepje van twintig vrienden dat in een verhaal samenkomt, soms is het een evenement met honderden deelnemers. Het merendeel van die deelnemers zijn twintigers. ‘Toen ik zelf net begon, verbaasde ik me erover hoeveel mensen met verschillende achtergronden en leeftijden eraan meedoen. Jongeren vormen nog steeds het grootste deel, maar er zitten ook artsen en soldaten in de LARP community. De spelers bedenken hun eigen personage met een eigen naam en levensverhaal. Aangezien zij zichzelf zo vaak transformeren tot iemand anders, worden de karakters nooit hun tweede identiteit. Gyllion beschrijft de verschillende personages die hij door de jaren heen speelde als ‘vrienden met wie ik grootse avonturen beleefde’. Het zijn figuren waaraan mooie herinneringen vasthangen, maar ook figuren die de speler uiteindelijk moet loslaten.
Wereld van verschil
Ik krijg natuurlijk vreemde blikken van mensen die mij zien in mijn middeleeuwse kostuums. Het is ook wat gek als er plots iemand voor je staat in een lederen pantser, een schapenwollen kraag en Viking-laarzen. En dan draag ik er soms ook nog een schild en wapen bij. Dat ruige kan mensen afschrikken.’ Ondanks de blikken voelt Gyllion geen schaamte meer voor wat hij doet. Zijn familie en vrienden steunen hem en reageren positief op zijn hobby. Hij is nu vooral trots, met name op de kostuums die hij helemaal zelf ontwerpt en maakt. ‘Een naaimachine is de beste investering die je als LARPer kan doen.’ Het kostuum waar hij het meest trots op is, bestaat uit allerlei gescheurde stoffen van jurken, jassen en laarzen die hij aaneennaaide. ‘Ik ben vaak zo blij met het eindresultaat dat ik mijn zelfgemaakte kostuums soms ook thuis draag of er foto’s in maak. Maar ik ga er natuurlijk niet mee naar de Jumbo.’ Gyllion merkt dat er ‘in de buitenwereld’ veel vooroordelen bestaan over LARPers. ‘Men heeft het idee dat het een erg onvolwassen wereld is. Alsof verbeelding enkel bij kinderen past.’ Het tegenovergestelde is waar: man en vrouw, jong en oud, zwart en wit, in de LARP community komt iedereen samen. Gyllion ziet zijn medespelers als slimme, volwassen en emotioneel ontwikkelde mensen. ‘Zij zijn erg goed in het herkennen en spelen van emoties en nemen dit ook mee naar wie ze zijn buiten LARP.’ Soms lopen emoties in het spel ook hoog op. ‘Mensen nemen frustraties uit het echte leven mee in het spel, en dan gebeurt het wel eens dat er drama ontstaat.’ Toch bestaan er strenge regels: enkel foam wapens zijn toegelaten en zowel in het vechten als op romantisch vlak zijn er duidelijke grenzen en gedragscodes vastgelegd. Ook telefoons en WiFi zijn uit den boze. ‘Het is een andere realiteit. Hoewel het er van op afstand uitziet als een ruige wereld, zitten achter al die vechtende karakters de aardigste mensen die ik ken.’
Schaamtevolle ontsnapping
Stoere mannen in een prinsessenjurk, vrouwen als ridders met zwaarden. Aan LARPers is geen stereotype vast te kleven. Toch is de buitenwereld hard voor mensen die buitengewone dingen doen. ‘Ik ken veel spelers die hun LARP hobby geheim houden. Die mensen hebben goede banen of een afkeurende omgeving waarvoor ze hun imago intact willen houden. Schaamte is dan niet ver te zoeken.’ Ondanks het imago is deze wereld voor velen ook een veilige plek. Een toevluchtsoord dat zij opzoeken wanneer het echte leven niet meezit. ‘Het mooie aan LARPen vind ik dat het niet uitmaakt wie je voor of na het spel bent. Vanaf het moment dat je een andere wereld betreedt, word je herboren als persoon.’ Wat iedereen in de community met elkaar deelt, is de drang om af en toe te ontsnappen naar een andere wereld, naar een verzonnen verleden waarin het soms makkelijker lijkt te gaan.
‘Als magie met het blote oog kon waargenomen worden, dan zag je het bij LARP’, concludeert Gyllion. De vrijheid in wie je kan zijn binnen de gemeenschap is enorm. Toch komt er ook een moment dat je terug moet naar de echte wereld. ‘Dan kom ik terug van zo’n evenement en leef ik nog een paar dagen in een waan. Je vraagt je dan af wie je eigenlijk echt bent.’