De altruïstische jager – Hoe trofeejagers hun acties legitimeren

Ieder jaar trekken er ongeveer 18.500 jagers op uit om in Zuid-Afrika, Zimbabwe, Botswana, Namibië en Mozambique op jachtsafari te gaan. Buitenlandse jagers doden hier per jaar meer dan 105.000 dieren. Deze vorm van jagen wordt ook wel trofeejacht genoemd. Veel van de jagers halen enorm veel plezier uit de jacht en geven ook aan dat wat ze doen positieve effecten heeft op de bevolking van het land, de natuur en de dieren.

‘Een jager geeft meer geld uit in twee weken dan een normale toerist in twee maanden’, aldus Royal27 op het forum Africa Hunting. Veel jagers zien hun uitgaven dan ook als een directe sponsoring voor de mensen in de landen die ze bezoeken. De jagers spenderen inderdaad vaak een fortuin aan hun jachtsafari. Niet alleen voor de accommodatie en het eten, maar ook voor de begeleiding tijdens het jagen en de dieren zelf. Want ieder dier heeft, afhankelijk van de locatie, een prijskaartje.

De meeste jagers gaan op jachtsafari met een speciale reisorganisatie. Bij de organisatie African Sky, een populaire organisatie onder de leden van het forum Arican Hunting, betaalt een jager voor een jachtsafari in Namibië van veertien dagen zo’n tienduizend euro. Hiervoor overnachten ze in een luxe lodge, worden ze voorzien van drie maaltijden per dag, drank, een chauffeur, een PH (‘professional hunter’) die ze begeleidt tijdens het jagen, en de nodige vergunningen voor het jagen. Verder moeten de jagers ook nog betalen voor de dieren die ze neerschieten, de zogenoemde ‘trophy fees‘ die de lokale overheden vaststellen en innen. Voor een giraffe betaal je bijvoorbeeld bijna drieduizend euro. Het huren van een wapen, dat vaak niet meegenomen kan worden in het vliegtuig, kost zo’n 400 euro per dag. Ook kan je bijvoorbeeld je jacht laten vastleggen op video voor zo’n 260 euro.

Volgens veel jagers zijn hun uitgaven een boost voor de lokale economie. Een populair voorbeeld dat de jagers geven is dat van de waterputten die volgens hen door hun uitgaven bekostigd konden worden. Anderen betogen dat hun geld ook naar de preservatie van het dierenrijk gaat. Er zijn met het geld dat deze industrie oplevert grote fokprogramma’s gestart waardoor diersoorten met een bedreigde status in aantallen zijn toegenomen. Deze dieren worden speciaal gefokt voor diezelfde industrie. Ze worden dan ook in een bepaald (soms afgebakend) gebied uitgezet om als ‘jaagbaar’ wild onderdeel uit te maken van het spel van de jacht.

De ‘jaagbare’ dieren zijn gecommodificeerd, ze hebben een prijskaartje gekregen en daar is de lokale bevolking zich ook bewust van. Normaal gesproken werden de dieren vooral gezien als bedreiging: olifanten maakten gewassen kapot en leeuwen doodden hun waardevolle vee. Door de jachtindustrie zijn de wilde dieren echter een mogelijke inkomstenbron geworden. De lokale bevolking doet er dan ook steeds meer aan om de dieren te beschermen tegen de illegale jacht, waar zij niets aan verdienen, en zorgen beter voor de leefomgeving van de dieren om zo ook te kunnen profiteren van de inkomsten van de jacht.

Daarnaast geven sommige jagers ook aan dat ze enkel en alleen agressieve of oude dieren neerschieten. De oude dieren doen ze, in hun optiek, een gunst en in het geval van agressieve dieren doen ze de andere dieren een gunst. Zo beweren ze zelf de harmonie in de dierenwereld te bewaken.

Al deze argumenten om de jacht te legitimeren zijn echter ook sterk bekritiseerd door allerlei verschillende bronnen. Critici stellen dat de lokale economie én de organisaties die zich bezighouden met natuurconservatie eigenlijk maar heel weinig profiteren van de inkomsten door de corrupte overheden. Anderen stellen dat de fokprogramma’s enkel voor een toename van dieren in gevangenschap zorgen, en niet een toename van de bedreigde diersoorten in het wild. Toch lijken de jagers er heilig van overtuigd te zijn dat trofeejagen een legitieme zaak is en hun acties van altruïstische aard zijn.

Wat het daadwerkelijke effect van trofeejagen is weet ik ook niet, maar door me te verdiepen in de verschillende visies die mensen er op hebben heb ik geleerd dat de werkelijkheid van jagen complexer is. Het is daarom belangrijk om vragen te blijven stellen. Sinds ik ben gaan luisteren naar de argumenten van de jagers zelf, ben ik in ieder geval beter gaan begrijpen hoe jagers naar de natuur en hun positie in de wereld kijken. Dat betekent echter niet dat ik er ook zo over denk. Het is belangrijk om te pogen om te begrijpen waarom mensen doen wat ze doen. Dat betekent niet dat je het er mee eens hoeft te zijn om een goed gesprek over dit soort complexe onderwerpen mogelijk te maken.

Dit is een vervolg op het artikel Het Spel van de Jacht, want al is dit de legitimatie die jagers opgeven, dit is niet wat hen motiveert om te jagen. Wat de jagers wel motiveert kan je lezen in dit artikel, te vinden in de fysieke Cul en binnenkort ook op de website.