Wie is mijn God?

Hier sta ik dan verdwaald om mij heen te kijken op een binnenplaats bij Pura Tirta Empul. Ik ben met mijn ouders en broertje op vakantie naar Bali en vandaag hebben we besloten een paar bezienswaardigheden te bezoeken. We beginnen bij één van de heilige tempels op Bali: de Tirta Empul. Reinigingsrituelen en de vele tuiten rondom de tempel spuiten heilig water, zo zeggen ze.

Tekst // Joy Brandsma

Een man spreekt mijn broertje en mij aan omdat we ietwat beduusd om ons heen kijken. Hij zegt dat we een droge sarong dragen en een natte sarong móeten dragen. We lopen naar de kleedkamers. Ik sta in een hokje met vier Balinese dames die mij vragen of ik hulp nodig heb. Ik antwoord volmondig “ja”. Ze vragen of ik een natte sarong heb. Dat zei die man net ook al. “Waar kan ik die krijgen”?
            In mijn badpak en sneldrogende handdoek sta ik onhandig voor de kleedkamers te wachten. Ik zie dat ik voorbij de balie ben gelopen waar je die natte sarongs en kluissleutels kan huren. ‘Mag ik twee sarongs alstublieft’? Ik geef de verveeld uit zijn ogen kijkende man 20.000 rupiah (€1,25), kleed mij vervolgens om en loop rustig terug naar de heilige baden. Met een offer in mijn hand krijg ik uitgelegd wat de bedoeling is van het ritueel. Je vraagt of je in het water mag stappen. Vervolgens ga je erin, je bidt, wast jezelf en drinkt het heilige water van in totaal 13 fonteintjes. Hij benadrukt dat je naar je eigen god bidt. Doen alsof je hindoe bent is niet toegestaan.

Ik hoor mezelf denken: wie is mijn God? Ik krijg flashbacks naar vorige week dat ik aan tafel onder het genot van pisang goreng in een verhitte discussie raakte met mijn ouders over het geloof. Mijn moeders betoog over haar band met God en de kracht die het haar geeft kan ik inmiddels dromen. Ik zeg tegen haar dat ik dit niet meer kan horen. Mijn vader en ik hebben een discussie over ‘het goede’ doen. Ik zeg dat de schepping onzin is en ik stel dat het Oude Testament verschrikkelijk is. Hij zegt dat de schepping door veel christenen als metafoor wordt gezien en dat het Nieuwe Testament relevanter is dan het Oude Testament. Hij betwijfelt mijn kennis over de bijbel. Ik geef hem gelijk, in mijn hoofd. Eerlijk gezegd ben ik niet in staat om naar verhalen uit de Bijbel te luisteren zonder daarbij schuld, wrok en schaamte te voelen. Het gesprek eindigt met mijn broertje die zegt dat hij klaar is met dit gesprek. Wie is mijn God? Geen idee.

Ik besluit deze discussie uit mijn hoofd te zetten en ga in kleermakers positie zitten op een steen. Met wierook en offer in mijn hand vraag ik aan het universum of ik het water in mag. Ik loop voor en mijn broertje volgt. Ik ga voor de eerste fontein staan en bedenk waar ik dankbaar voor ben. Ik werp een blik op mijn moeder. Ze kijkt kalm om haar heen. Mijn vader maakt als een paparazzi tientallen foto’s van mijn broertje en mij. Ik drink het water en hoop maar geen darmklachten te krijgen. Ik probeer in het moment te zijn, mijn energie te richten op mijzelf. Heb ik iets dat ik wil helen? 

Een paar dagen geleden zag ik op de Instagram @woke.1111s in een diagram welke gevoelens welke chakra’s blokkeren. De solar plexus is de derde chakra van het lichaam, dit is het krachtcentrum van het lichaam. En deze kan geblokkeerd worden door schaamte. SCHAAMTE. Het woord leek elke seconde groter te worden op mijn beeldscherm. Het voelde alsof er een gong in mij afging en ik de echo ervan in alle vezels van mijn lichaam voelde. Dit is een bekend gevoel. (Kleine kanttekening: ik maak mij schuldig aan het bedrijven van huiskamer-psychologie en instagram- spiritualiteit).
            Bij het woord schaamte moet ik denken aan de stand-up comedy show van Hannah Gadsby Nanette.

Seventy percent of the people who raised me, who loved me, who I trusted, believed that homosexuality was a sin, that homosexuals were heinous, sub-human pedophiles. Seventy percent. By the time I identified as being gay, it was too late. I was already homophobic, and you do not get to just flick a switch on that. No, what you do is you internalize that homophobia and you learn to hate yourself.

I didn’t come out to my grandma last year because I’m still ashamed of who I am. Not intellectually. But, right there [points to heart], I still have shame.

Ik wil geen samenvatting of uitleg geven van haar verhaal. Dat doet af aan haar boodschap. Ik quote dit stuk, omdat het alles omvat van het mechanisme van zelfafwijzing door externe factoren. Je voelt schaamte door een religie, een cultuur of je ouders. Indringend en met de paplepel ingegoten. Daarna wordt zelfafwijzing een zelfonderhoudend haat-mechanisme.

Ik draag het gewicht van zonde op mij. Het afwijkende verborgen in de schaduw. De knipperende verlichting niet op mijn lijf geschreven. Hypocriete zon mag toch schijnen? Ondeugd wassen met onbekende wateren. Wanneer mag ik het water betreden?

Noem het geluk, noem het acceptatie: ik heb in ieder geval na afloop geen darmklachten gehad.