Tijgerleed en moordplannen
Een kritische blik naar de wereldberoemde ‘Tiger King’
Tekst: Marijn Broek
De documentaireserie ‘Tiger King’ heeft de wereld snel veroverd en online ontkom je bijna niet aan de Tiger King memes. Maar naast het enthousiasme is er ook veel kritiek gegeven door dierenactivisten op de serie, stellend dat er niet genoeg wordt ingegaan op het leed van de grote katten. In plaats daarvan zou de serie de ‘hoofdrolspeler’, Joe Exotic, te veel verheerlijken en neerzetten als een soort superstar. In dit korte artikel ga ik het hebben over een paar van de ethische kwesties die zich voordoen in de serie.
‘Tiger King’ laat het leven van Joe Exotic zien, een grote kattenliefhebber die een privé-reservaat voor meer dan 200 grote katten en andere dieren heeft. De serie bouwt op naar de veroordeling van Joe voor ‘murder-for-hire’ waarbij hij het plan zou hebben om iemand in te huren om zijn aartsvijand, Carole Baskin te vermoorden. Carole is ook een kattenliefhebber en is het hoofd van Big Cat Rescue, een reservaat waar ze grote katten ‘redden’. Ik zet ‘redden’ tussen haakjes omdat dit een punt is waar nogal discussie over is. Haar vete met Joe Exotic wordt ook groots aangekaart in de serie. Carol stelt namelijk dat Joe zijn dieren mishandeld en dat ze beter in haar in haar reservaat zouden kunnen leven. Een van Carole’s argumenten is dat de dieren in te kleine kooien leven, terwijl zij haar dieren ook in kooien houdt. Dit is een moeilijk punt want aan de ene kant heeft ze gelijk dat de grote katten niet in kooien zouden moeten leven, en misschien heeft Carole wel grotere kooien, maar het zijn nog steeds kooien. Carole zegt zelf in de documentaire dat elke tijger veertig vierkante kilometer nodig heeft om goed te kunnen leven, maar kooien kunnen natuurlijk nooit zo groot zijn. De tijgers van Joe en Carole zijn meestal al geboren en opgegroeid in gevangenschap dus hebben nooit geleerd om een ‘echte’, wilde tijger te zijn. Ze zouden het dus waarschijnlijk niet overleven om nu nog in het wild te gaan leven.
Dit brengt mij op het tweede argument van Carole, namelijk dat het fokken van tijgerbaby’s wat Joe Exotic en vele andere reservaathouders doen, onethisch is en duidt op dierenmishandeling. De fokkers gebruiken de baby’s om publiek te vermaken en produceren hiermee onnodig veel jonge katjes. De katjes zijn al heel snel te oud om veilig door bezoekers te laten aaien en dan moeten er weer nieuwe komen. Joe’s tegenargument voor het fokken is dat de tijger een uitstervend ras is en dat op deze manier er meer tijgers komen. En nou is dat in principe natuurlijk waar, maar de tijgers blijven hun hele leven in gevangenschap en kunnen, zoals eerder gezegd, nooit in het wild leven. Op dit kritiekpunt sluit ik mij dus aan met Carole, want babytijgers fokken voor entertainment is onethisch en dierenmishandeling.
Daarnaast heeft Carole Baskin ook niet een schoon verleden. Later in de serie komen we er namelijk achter dat Carole zelf ook babytijgers heeft gefokt uit pure liefde voor de dieren. Ze heeft dan wel haar fouten ingezien en is hier nu mee gestopt maar zij heeft, net als Joe, haar reservaat geopend voor publiek en zo gebruikt zij ook de grote katten als entertainment. Carole heeft daarnaast nog een zwarte pagina, namelijk de vermissing van haar tweede echtgenoot in 1987 en er is veel discussie gaande over of ze haar echtgenoot misschien zelf heeft vermoord.
Ik wil afsluiten met een statement van Carole die ze maakte na het online komen van de documentaireserie. Hierin vertelt ze hoe teleurgesteld ze is dat haar verhaal zo scheef wordt verteld en dat er niet genoeg aandacht wordt besteed aan het echte probleem; het mishandelen van de katachtigen. Of je nou denkt dat Carole schuldig is aan het vermoorden van haar man of niet, het klopt dat de serie is gemaakt op zo een manier om zoveel mogelijk kijkers te trekken en dat is gelukt. Door de grote ophef over de serie wordt de zaak van Joe Exotic, die nu veroordeeld is voor 22 jaar in de gevangenis voor ‘murder-for-hire’ en andere aanklachten; voor onder andere het mishandelen en doden van tijgers, opnieuw ingezien. En ook al denk ik dat Joe erin is geluisd wat betreft het plan om Carole Baskin te vermoorden, uiteindelijk gaat het om het welzijn van de dieren, en die heeft Joe niet altijd gehandhaafd.
