Recensie: Miss Representation

Nina Rijnierse

Miss Representation, een documentaire van Jennifer Siebel Newsom.

Miss_Representation_(2011)Wat hebben Pocahontas, bondgirl Sévérine en Kim Kardashian met elkaar gemeen? Op het eerste gezicht vertellen ze alledrie het verhaal van een succesvolle vrouw. Vaker wel dan niet zijn ze echter alledrie schaars gekleed en lijkt er mooi uitzien en het veroveren van een man een grotere rol te spelen. Hoe oud je ook bent, in Europa en Noord-Amerika word je als meisje of vrouw door middel van beelden als deze constant herinnerd aan een bepaald schoonheidsideaal. De waarheid is echter anders; niet elk meisje ziet er uit als bovenstaande vrouwen. En het succes van meisjes en vrouwen moet vanzelfsprekend niet afhankelijk zijn van haar uiterlijk en man, maar van haarzelf, op welke manier dan ook. De films en televisieserie zijn een onjuiste representatie van de werkelijkheid.

Precies over dit onderwerp gaat de documentaire Miss Representation (2011) van Jennifer Siebel Newsom. De documentaire is een les in wat er fout gaat bij de representatie van vrouwen in medialand. Interviews met actrices, politici, documentairemaaksters en studenten worden afgewisseld met statistieken, krantenkoppen en videoclips. In combinatie met commentaar van Siebel Newsom zelf vormt dit een 90 minuten durend relaas over hoe vrouwen zich steeds meer lijken te spiegelen aan het beeld dat de media van hen schetst. Aan het woord zijn onder andere Condoleezza Rice (politica), Nancy Pelosi (politica), Rosario Dawson (actrice en filmmaakster), Katie Couric (presentatrice en televisiejournaliste), Jane Fonda (actrice) en Gloria Steinem (journaliste en feministe).

Siebel Newsom’s doel is een nobel doel. Als actrice turned documentairemaakster wil ze een betere wereld creëren voor haar pasgeboren dochter. Met haar focus op de structurele macht die de media over ‘ons’ heeft, kunnen vooral kijkers die nieuw zijn in dit onderwerp zeker iets leren van de documentaire. Echter wordt de agency van vrouwen die het ‘verkeerde’ voorbeeld geven gereduceerd tot het minimale, terwijl de ‘goede’ actrices en filmmaaksters die aan het woord komen dit juist in grote mate wordt toegekend. Interessanter zou wellicht zijn geweest wat vrouwen als Paris Hilton, Kim Kardashian en de Olsen Twins zelf te zeggen hebben over het ‘seksistische’ beeld dat ze neer zetten. Gedaan wordt alsof het machteloze vrouwen zijn, die worden meegesleurd in een kapitalistisch kartel van mannelijke televisiemakers. Dit is jammer, want hiermee geeft Siebel Newsom zelf ook onjuiste representatie van de werkelijkheid.

De kijker wordt verteld hoe meisjes al vroeg aangeleerd krijgen dat hun ‘waarde’ afhangt van hun uiterlijk, terwijl jongens het gevoel hebben dat dit de manier is waarop ze naar meisjes kunnen kijken. De film is doorspekt met onderzoeksresultaten: ‘tienermeisjes voelen zich machtelozer dan ooit’, ‘78% van de 17-jarige meisjes zijn niet blij met hun lichaam’ en ‘65% van alle vrouwen heeft een eetprobleem’. Niet duidelijk is helaas op welke onderzoeken deze statistieken gebaseerd zijn.

Siebel Newsom kaart aan dat de meerderheid van de vrouwen in Amerika ouder is dan 35, terwijl op televisie juist meer jongere vrouwen te zien zijn. Hierdoor zouden de oudere vrouwen het gevoel krijgen dat ze jonger moeten lijken. Twijfelachtig is dan dat vrouwen die de maakster aan het woord laat komen duidelijk ook niet helemaal ‘clean’ zijn: Jane Fonda komt in verschillende tijdschriften openlijk uit voor haar bezoeken aan de plastisch chirurg; ze heeft borstimplantaten laten plaatsen, een facelift ondergaan en zelfs een eigen workout-DVD uitgebracht. Ook Nancy Pelosi heeft verschillende operaties ondergaan. Waarom wordt over deze onderwerpen niet gepraat? Spijtig, want hun sterke betogen wordt hierdoor ontkracht.

Tot slot zijn de aanzwellende muziek en zonnige shots van Siebel Newsom’s kindje meer iets voor een Alpro Soya-reclame, maar dat is haar vergeven. De documentaire is de moeite waard om te kijken wanneer je meer wilt weten over de geschiedenis van de representatie van vrouwen in Amerika. Verduidelijkend is ook de uitleg over de dynamiek tussen de politiek en media; om verandering in het beeld van vrouwen te bewerkstelligen, moeten politici televisiezenders beschuldigen waar ze vaak zelf zendtijd hebben. Wat Siebel Newsom goed aan het licht brengt is hoezeer het vrouwelijke ideaal verbonden is met het mannelijke. Voor wiens interesse gewekt is: in 2015 komt haar nieuwe documentaire uit: ‘The Mask You Live In’, waarin ze het ideaalbeeld van mannen in Amerika onderzoekt.

Zie voor meer informatie: http://www.therepresentationproject.org/

 

 

 

Nina Rijnierse

"Anthropology may not provide the answer to the question of the meaning of life, but at least it can tell us that there are many ways in which to make a life meaningful." – Thomas Hylland Eriksen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

Deze website gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.