Mindful je teen stoten

Tekst: Manpreet Brar

Beeld: Jolin Ordelman

Op zoek naar een wimperkruller vlieg ik door mijn semi-opgeruimde, maar altijd rommelige kamer. Nog tien minuten tot mijn wandeldate. Ik krul mijn wimpers, trek mijn jas aan en pak mijn zonnebril. Ik loop de deur uit, maar zodra de deur in het slot valt realiseer ik me dat ik mijn mondkapje ben vergeten. Kut corona. Ik draai de sleutel in het slot en kijk op mijn telefoon. Nog zeven minuten. Ik huppel snel de trap weer op en ga op zoek naar mijn verloren mondkapje. Hij is in zicht en ik ren er naartoe: ‘AAHHH’. Ik stoot mijn teen tegen de salontafel van pallets die al twee jaar op dezelfde plek staat. Ondanks zijn vertrouwde standplaats lukt het niet om mijn lichaam langs zijn scherpe hoeken te bewegen.

Wat wel lukt: het moment van de teen-stoot-pijn verkorten. Pijn is een vervelende zintuiglijke en emotionele beleving die ontstaat bij de dreiging van of daadwerkelijk letsel. Gelukkig heeft het lichaam de natuurlijke neiging om ons door middel van pijn te waarschuwen voor schade. In het boek Begrijp je Pijn van David S. Butler en G. Lorimer Moseley, las ik dat bij het stoten van je teen pijnzenuwen worden geprikkeld. Deze zenuwen zenden signalen uit naar het ruggenmerg en vervolgens naar de hersenen. Dan volgen signalen naar de spieren die zorgen voor een reflex, zoals het wegtrekken van mijn voet. Pijnsignalen beschermen ons dus, maar wat als er geen echt gevaar is? Er is een verschil tussen het voelen van pijn en het lijden eraan. In dit verschil zit de truc.

Als ik mijn teen stoot kan ik scheldend ineenkrimpen of rondjes springen op één been terwijl ik ‘auw auw auw’ roep. Het is een kortdurende felle pijn die door deze aanpak juist langer duurt. De pijn en emoties die je voelt bij het stoten van je teen worden opgeslagen in het geheugen en waarschijnlijk reageer je op dezelfde manier als de vorige keer. Een andere aanpak is veel effectiever, namelijk het bewust voelen van de pijn. In plaats van zo snel mogelijk van de pijn af te willen, helpt het om het verzet los te laten en even stil te staan bij wat er gebeurt. Zoals een boeddhistisch gezegde luidt: ‘Pijn is onvermijdelijk, lijden is optioneel.’ Jezelf opwinden over de pijn verergert in de meeste gevallen de intensiteit van de pijnbeleving. Het is zinvoller om als een soort observator van je eigen lichaam waar te nemen wat je voelt. In plaats van rondjes te springen, probeer ik in die eerste seconden waarin ik eigenlijk wil schelden, woorden te geven aan wat ik voel. Dit klinkt misschien makkelijk, maar het bedenken van een antwoord op deze vraag terwijl je gewend bent rondjes te springen, vergt toch wat training. Waar voel ik de pijn precies? Brandt het? Steekt het of is het kloppende pijn? Door deze vragen te beantwoorden, verander ik de manier waarop ik de pijn ontvang. Ik observeer wat ik voel en laat de wens dat de pijn moet verdwijnen los. Zowel de intensiteit als de duur van de pijn verandert hierdoor. Mindful mijn teen stoten geeft mij net die extra seconden waardoor ik precies op tijd met gekrulde wimpers het park in loop.